THAI NGOÀI TỬ CUNG ĐOẠN KẼ

 Hay còn được gọi là thai trong vách cơ, là một loại thai ngoài tử cung nằm ở phần đầu của ống dẫn trứng và nằm trong thành cơ của tử cung. Loại thai này có nguy cơ vỡ và xuất huyết cao hơn so với các thai ngoài tử cung vòi trứng thông thường.

DỊCH TỄ HỌC

Chiếm 2-4% thai ngoài tử cung

Là thai ngoài thường gặp nhất sau thai đoạn vòi

BỆNH LÝ

Thai ngoài tử cung đoạn kẽ xảy ra trong phần đoạn kẽ của ống dẫn trứng nên có khả năng phát triển kích thước lớn hơn so với thai ngoài tử cung đoạn vòi. Do đó, nguy cơ và mức độ nghiêm trọng của xuất huyết cao hơn.

MAKERS

β-HCG: Sự tiến triển của β-HCG có thể dùng để theo dõi tình trạng thai trong hay thai ngoài tử cung. Mức β-HCG mà siêu âm phải quan sát được tất cả thai trong TC: 

Siêu âm ngã bụng: 6000-6500 mUI/mL

Siêu âm ngã âm đạo: 1500-1800 mUI/mL

Do đó, cần nghi ngờ thai ngoài tử cung khi: không thấy thai trong/ siêu âm ngã âm đạo + β-HCG > 1500 mIU/ml [8] 

Khi trị số HCG lần đầu thấp, cần theo dõi tiến triển của β-HCG những lần sau đó. β-HCG tăng ít nhất 53% trong 2 ngày đối với thai trong tử cung, và giảm ít nhất 21-35% trong 2 ngày đối với sẩy thai đang tiến triển. Nếu mức tăng hay giảm thấp hơn giá trị trên có thể nghi ngờ thai ngoài tử cung

ĐẶC ĐIỂM HÌNH ẢNH

Siêu âm

Đặc điểm siêu âm thai đoạn kẽ: túi thai nằm cao và lệch hẳn sang một bên trong lớp cơ tử cung vùng đáy, tách biệt hẳn với khoang nội mạc lòng tử cung. Tiêu chuẩn quan trọng là lớp cơ bao quanh túi thai ≤5mm ở trên mọi mặt cắt (Hình 1)

Một dấu hiệu siêu âm bổ sung là Dấu hiệu đường kẽ: đường echo dày từ khối thai đến lớp nội mạc lòng tử cung có độ nhạy 80% và độ đặc hiệu 98%. Nguyên lý là nội mạc tách biệt với thai ngoài tử cung đoạn kẽ nhưng được kết nối qua ống dẫn trứng kẽ (Hình 2)

CHẨN ĐOÁN PHÂN BIỆT

Thai trong tử cung nằm cao lệch tâm hoặc thai nằm ở một bên của tử cung có vách ngăn hay tử cung hai sừng cũng có thể cho hình ảnh tương tự thai đoạn kẽ, nhưng trong các trường hợp này túi thai vẫn còn nằm trong lớp nội mạc của lòng tử cung và cơ tử cung vùng góc bao quanh túi thai dày ≥5mm

Thai trong tử cung lệch tâm (eccentric pregnancy) 

Là thai trong tử cung nằm lệch qua một bên góc của khoang nội mạc vùng đáy tử cung. Tiêu chuẩn chẩn đoán là cơ tử cung bao quanh thúi thai dày ≥5mm

Thai sừng ( rudimentary horn ectopic pregnancy) 

Tử cung 1 sừng là dị tật hiếm gặp. Đa số bên cạnh tử cung 1 sừng có 1 sừng thoái triển, có thể thông thương hay không thông thương giữa buồng nội mạc. Thai nằm trong sừng thoái triển được gọi là thai ngoài tử cung